Jan Reinds is na ruim 20 jaar als medewerker onderhoud en toezicht bij het Meerschap Paterswolde met pensioen. Hij werkte aan het beheer van het gebied en voerde controles en onderhoud uit. Van oudsher is hij boer, hij kwam in 2003 bij Meerschap Paterswolde terecht. In maart 2006 gaat een collega met pensioen en wordt Jan gevraagd om in vaste dienst te komen. Hij hoeft er niet lang over na te denken.

Altijd buiten

Het meest genoot Jan van het buiten zijn en de vrijheid. “Er lag nooit een briefje klaar met wat er moest gebeuren, ik had alle vrijheid om mijn dag in te delen. Geen dag was hetzelfde.” Ook een drukke Hoornseplas kon Jan bekoren “Ik genoot altijd enorm van het vertier, joelende kinderen en rumoer. Ik was immers altijd bezig om te zorgen dat dat mogelijk was. Als het op, in en langs het water dan weer leefde door alle mensen en de parkeerplaats stond vol. Tja, daar werd ik heel blij van. Daar doe je het voor!”

Hart voor de zaak

Ook in de rust van het voorjaar en najaar was Jan buiten te vinden: “Het water is altijd prachtig, zo rustig en mooi die ontluikende natuur. In de zomer was ik druk met maaiwerkzaamheden en de nodige technische klusjes. In de winter was ik samen met collega’s bezig met snoeiwerkzaamheden en het onderhoud van de machines.”

Jan ging nooit ver weg op vakantie én nooit in de zomer, want hij voelde zich toch verantwoordelijk voor het gebied, mocht er iets gebeuren. Hij maakte vaak met mensen een praatje in het gebied. Hij zag in 20 jaar veel dezelfde gezichten, en mistte ze wanneer hij ze een tijd niet tegenkwam.

Herinneringen ophalen

Jan herinnert zich de oude Palenberg, het houten speeldoolhof bestaande uit 5.000 palen. Hoge palen kronkelden omhoog vanuit het zand en boden een mooi uitkijkpunt over de Hoornseplas. Het doolhof verdween vanwege rottend hout en aangescherpte veiligheidsnormen en is vervangen door een gloednieuw speeltoestel voor kinderen.

Grote projecten

Jan maakte een aantal grote projecten mee zoals de aanleg van een vaarverbinding naar Eelderwolde, waar de wijk Ter Borch werd gebouwd. Er verdween een stuk bos, een parkeerrotonde en er werd een vaarweg gegraven van het Paterswoldsemeer naar de nieuwe wijk. Ook werd er een sluisje aangelegd. “Bewoners van de wijk konden zo vanaf huis naar het meer en terug varen. Verder werd er op verzoek van en door het Best Western Hotel een extra stuk doorgegraven naar het hotel toe. Zo konden gasten aan het water zitten en konden bootjes bij een vlonder op het meer liggen.”

Verbeteren waterkwaliteit

Het laatste grote project dat in Jans werkgebied werd afgesloten was in samenwerking met Waterschap Noorderzijlvest. Het verbeteren van de waterkwaliteit door onder andere het verwijderen van overhangende begroeiing op de eilanden zodat er minder blad in het water komt. De verwachting is dat door deze maatregelen de waterkwaliteit in het meer aanzienlijk verbeterd wordt waardoor er minder blauwalg zal ontstaan. “Fascinerend. Natuurlijke processen kun je nooit helemaal sturen, maar bijsturen werkt.” Over de jaren werd hij als man van de praktijk meer bij de plannen van bovenaf betrokken. Zo werd kennis uit de praktijk meegenomen in het beleid.

Jeuk

Het zwemmen in de Hoornseplas is de afgelopen jaren flink minder geworden door zwemmersjeuk en blauwalg, dat leeft meer dan vroeger, aldus Jan. “Er waren eerder ook watervogels, slakken en dus parasieten die jeuk veroorzaken. Het is tenslotte natuurwater. Nieuw zijn de waarschuwingsborden welke de provincie Groningen plaatst bij openbare zwemlocaties wanneer er een negatief zwemadvies geldt. We leven in het land van de waarschuwingen natuurlijk. Ik grap wel eens dat we misschien een bordje voor een bordje moeten plaatsen: pas op, bordje. Maar zwemmersjeuk is een serieus probleem: veel zwemmers blijven weg door alle bijkomende media-aandacht. De parkeerplaats is een stuk leger.”

Een volle tank op de steiger

In twee decennia verzamel je uiteraard een hoop verhalen. Zo vaarde Jan ooit weg zonder benzine. Hij zou ’s middags het meer op, vulde de losse brandstoftank aan wal en ging lunchen. Daarna kwam hij terug bij de boot en voer weg. Na 40 meter op het meer was de benzineslang leeg en kwam hij erachter: de volle brandstoftank staat nog aan de kant. Snel roeide hij terug, liep achter het bos langs en pakte de tank. Alsof er niets gebeurd was voer hij vervolgens alsnog het meer op.

In spagaat tussen wal en schip

Ook bewaarde hij in al zijn tijd bij het Meerschap een extra set kleding in de kast naast de kantine. Het kon immers wel eens nat worden. Dat gebeurde gelukkig maar één keer. Bij het op de steiger leggen van de buitenboordmotor stond hij in een spagaat: met één been op de steiger en één op de boot. De afstand tussen zijn benen werd steeds groter en hij drukte de boot verder weg totdat hij met motor en al in het water belandde. De motor zette Jan snel op de kant en bracht hem weg naar de jachthaven waar hij gelukkig kon worden gedroogd. Het is de enige keer dat Jan in de plomp terechtkwam, zijn bril ligt nog altijd op de bodem.

Als zandhaas tussen de waterratten 

Het werk is genieten, op een enkele uitzondering na. “Door de bank genomen ben ik alle dagen met plezier in het gebied geweest. Ik heb het boven verwachting naar mijn zin gehad, als zandhaas tussen de waterratten. Zelf woon ik in een bosrijk gebied met zandgrond en ik heb mij prima vermaakt in de wateromgeving van het meer!”  

Meer op zichzelf 

Waar Jan thuis meer op zichzelf is aangewezen, was er in het werk veel contact met mensen in het gebied, voorbijgangers en collega's. Ook nu hij met pensioen is, weten collega’s hem nog te vinden. “Wat wil je,” lacht Jan, “na 20 jaar ken ik ieder slootje, putje en leiding van het 900 hectare grote gebied.” Hij zal zeker contact houden met zijn oud-collega’s en af en toe blijven aanwaaien. “Het is toch een familiegevoel, je kent elkaar, je doet het werk met elkaar. Dat zal ik zeker missen.”