De afgelopen jaren is er hard gewerkt aan het verbeteren van de waterkwaliteit in en rond het Paterswoldsemeer. Zo zijn veel van de oevers (de randen van het meer) aangepakt. De resultaten worden langzaam zichtbaar. Het Waterschap Noorderzijlvest houdt dit goed in de gaten, onder andere door onderzoek en metingen.

Wat zijn natuurvriendelijke oevers?

Vroeger had het meer vooral steile oevers. Dat is slecht voor jonge vissen en kleine waterdiertjes. Daarom zijn er op meerdere plekken natuurvriendelijke oevers gemaakt. Deze oevers lopen geleidelijk af het water in. Hierdoor ontstaat er ruimte voor planten en dieren.

De planten die nu langs en in het water groeien, helpen ook de waterkwaliteit. Ze halen bijvoorbeeld fosfaten uit het water. Dat is belangrijk voor een gezond meer.

Eerst een 0-meting: wat was er voor de aanleg?

Voordat de oevers werden aangepast, is er een nulmeting gedaan. Daarbij is gekeken welke planten er toen al waren. Toen bleek dat 80% van de oever bestond uit bomen, zoals zwarte els en wilg. In het water groeide op die plekken vooral één soort waterplant: het doorgroeid fonteinkruid.

Nu veel meer soorten planten

Tijdens de eerste meting na de aanleg is goed nieuws gevonden: er zijn nu veel meer plantensoorten. In totaal zijn er 17 soorten geteld. De oevers hebben nu minder bomen, maar veel meer planten die goed zijn voor het water en de dieren die daarin leven, zoals:

• Echte valeriaan
• Gele lis
• Hoge cyperzegge
• IJle zegge
• Riet
• Zwanenbloem

Ook onder water groeien er meer soorten. Naast het doorgroeid fonteinkruid zijn er nu ook:

• Smalle waterpest
• Stomp fonteinkruid
• Gekroesd fonteinkruid

Veel jonge vis tussen de planten

Tussen de nieuwe waterplanten zijn veel jonge vissen gezien. Dit is een goed teken! Er zijn nu nog te weinig (verschillende) vissen in het meer. De verwachting is dat de visstand beter en meer gevarieerd wordt. Dat wordt de komende jaren goed gevolgd.

Meten is weten: hoe wordt alles gecontroleerd?

Het waterschap meet al jaren de waterkwaliteit. Dat gebeurt met een speciaal programma van de overheid (de Europese Kaderrichtlijn Water). Er wordt gekeken naar:

• Stoffen in het water (chemie)
• Dieren, planten en algen in het water (biologie)

Normaal wordt de biologie elke 3 jaar onderzocht, maar omdat de oevers pas zijn aangepast, gebeurt dit tot en met 2027 elk jaar.

Ook aandacht voor andere plekken in het meer

Niet alleen de natuurvriendelijke oevers worden gevolgd. Een onafhankelijke waterplantenexpert kijkt ook naar de rest van het meer. Als er te veel planten komen, dan zal Meerschap Paterswolde een deel maaien.

Conclusie: een goed begin

De eerste resultaten van de nieuwe oevers zijn positief. Er zijn meer planten en meer jonge vissen. Dat is goed voor de natuur en voor de kwaliteit van het water. De komende jaren blijft het waterschap dit goed volgen.

De monitoringsverslagen tot zo ver zijn te vinden op: Project Gebiedsprogramma Paterswoldsemeer | Waterschap Noorderzijlvest

Foto van meetpunt 5527-O voor aanleg van de natuurvriendelijke oever

Links op de foto: meetpunt 5527-O na aanleg van de natuurvriendelijke oever