De komende wintermaanden ziet u een hoop bedrijvigheid op het Paterswoldsemeer. Het waterschap start dan met de uitvoering van de KRW-maatregelen fase 3. Hierbij worden natuurvriendelijke oevers aangelegd in combinatie met het uitdunnen van de oevers. En er worden vissenbossen en vissenhotels in het water geplaatst. Deze maatregelen dragen bij aan een betere waterkwaliteit en een gezonde vispopulatie. Het streven is om in december 2023 de eerste ‘schop in de grond’ te zetten. 

Wat gaat u van het werk merken?

Veel van de werkzaamheden worden vanaf het water uitgevoerd. Op een aantal plekken werkt de aannemer vanaf land. Achter de Oude Badweg en op locatie Kluivingsbos/Leijenloop komt ook grond vrij dat moet worden afgevoerd. Dit transport moet veilig plaatsvinden; daarom zullen we de route en eventuele wegafzettingen duidelijk communiceren en aangeven met borden.

Daarnaast verandert het aanzicht van het meer tijdelijk. Bij het aanleggen van natuurvriendelijke oevers wordt de oeverwal vrijgemaakt van struiken, opschot en hier en daar een boom. Zo valt er minder blad in het water, wat bijdraagt aan een betere waterkwaliteit. En natuurvriendelijke oevers komen daardoor beter tot ontwikkeling. Vlak na de uitvoering zal het er even kaal uitzien, maar binnen een half jaar wordt het groen. Op andere plekken planten we ter compensatie weer bomen aan. 

Globale planning

Het werk wordt vooral buiten het broedseizoen (15 maart – 15 augustus 2024) en het recreatieseizoen (1 april – 30 september 2024) uitgevoerd. Daarmee wordt overlast voor mens en dier zo veel mogelijk beperkt. De gekozen aannemer stelt uiteindelijk een gedetailleerde planning op

Aanbesteding aannemer gestart

Welk aannemersbedrijf het werk gaat uitvoeren is nog niet bekend. Het werk is aanbesteed. Dat betekent dat belangstellende aannemersbedrijven een aanbieding kunnen doen. Aan de hand van verschillende selectiecriteria, zoals aanpak, minimaliseren hinder, veiligheid, duurzaamheid, begeleiding en kosten, beoordeelt het waterschap alle aanbiedingen en kiest uiteindelijk de partij die aan de slag mag. Dat zal half november 2023 bekend zijn.

Geen bezwaren op projectplannen ontvangen

Wat we precies gaan doen is beschreven in het projectplan waterwet KRW-maatregelen Paterswoldsemeer fase 3. Deze heeft van 21 juni tot en met 2 augustus ter inzage gelegen. Voor locatie Kluivingsbos/Leijenloop was een apart projectplan waterwet geschreven. Ook deze heeft zes weken ter inzage gelegen. Tijdens deze weken kon bezwaar gemaakt worden op (een deel van) de plannen. Op beide projectplannen zijn geen bezwaren binnengekomen.

Daarnaast zijn bij gemeente Groningen en gemeente Tynaarlo omgevingsvergunningen aangevraagd. De gemeenten hebben deze momenteel in behandeling. Ook loopt er een ontheffing voor de Wet Natuurbescherming bij de Provincie.

Meer informatie

Meer informatie over de plannen en uitvoering hiervan vindt u op deze pagina. 

Foto: Paterswoldsemeer © waterschap Noorderzijlvest

Om de waterkwaliteit van het Paterswoldsemeer te verbeteren nemen we verschillende maatregelen. Deze maatregelen zijn deels in samenwerking met vertegenwoordigers uit de omgeving bedacht. Dat was zeker geen nattevingerwerk. Verschillende onderzoeken en uitgebreide berekeningen zijn voorafgegaan. Om de effecten van de maatregelen goed te kunnen volgen wordt het Paterswoldsemeer flink ‘onder de loep’ genomen. Projectleider Daniëlle Hjartåker legt uit waarom.

Daniëlle: “We willen graag de waterkwaliteit van het Paterswoldsemeer volgen en monitoren welk effect de uitgevoerde maatregelen hebben. Daarnaast houden we de ontwikkeling van waterplanten goed in de gaten. Dat hebben we afgesproken met de omgeving. Zo kan het Meerschap op tijd maaien op plekken waar waterplanten voor overlast zorgen.” 

Foto: Daniëlle Hjartåker © waterschap Noorderzijlvest.

Verschillende vormen van monitoring

Monitoring vindt op verschillende niveaus plaats. De waterkwaliteit wordt al jaren gemeten volgens het vaste KRW-monitoringsprogramma. Het waterschap rapporteert dit één keer per drie jaar aan de Europese Unie. “Bij de KRW-monitoring wordt gekeken naar de aanwezigheid van nutriënten en schadelijke stoffen, maar ook naar de aanwezigheid van planten, vissen, waterinsecten en algen”, legt Daniëlle uit.

Uit deze monitoring en rapportage moet straks duidelijk worden welk effect de maatregelen als geheel op de waterkwaliteit hebben en of daarmee de KRW-doelen zijn behaald. “Het zegt iets over het succes van alle maatregelen samen. Het laat alleen niet zien hoe goed elke maatregel op zichzelf werkt. Daarom voeren we ook projectgebonden monitoring uit. Hierbij kijken we naar de afzonderlijke werking van de aangelegde ijzerzandpassage, de werking van de natuurvriendelijke oevers en de impact van de vissenbossen en -hotels op de vispopulatie.” 

0-meting om beginsituatie te bepalen

Voor de natuurvriendelijke oevers is afgelopen zomer een zogenaamde 0-meting uitgevoerd. Deze meting bestond uit een opname van de aanwezige waterplanten en het vastleggen van de 0-situatie door middel van foto’s.

Maar wat is eigenlijk een 0-meting? Daniëlle legt uit: “Een 0-meting is een meting die je doet voordat je een maatregel uitvoert. Bij de meting leggen we de beginsituatie vast. Bij vervolgmetingen kun je dan kijken in welke mate de situatie verbetert. Bijvoorbeeld, hoe ontwikkelt de natuurvriendelijke oever zich en wat doet dat met de ecologie en de waterkwaliteit? Die vervolgmetingen voeren we in elk geval tot 2028 uit. We kijken naar de effecten over tijd en of we een trend zien. Als er een trend aanwezig is, dan is het mogelijk om voorspellingen te doen over de toekomstige effecten van de maatregelen en bij te sturen indien het nodig blijkt”.

Waterplanten en doorzicht

Dankzij de maatregelen verbetert ook het doorzicht van het meer. Bij een hoger doorzicht komt zonlicht dieper in het water waardoor er mogelijk meer waterplanten gaan groeien. Een team van 15 vrijwilligers meet voor het tweede jaar het doorzicht in het meer. Sinds 2021 wordt daarnaast door een waterplantenexpert gekeken naar de waterplantenontwikkeling. De inzichten zeggen niet alleen iets over het effect van de maatregelen. Het geeft ook een beeld waar gemaaid moet worden. Hierdoor kan het Meerschap op tijd de maaiboot sturen.  

Meer informatie over monitoring is opgenomen op deze pagina.